محمدحسین جهان‌پناه: رونمایی از طرح جنگنده بومی قاهر 313 در نخستین ساعات صبح امروز (شنبه 14 بهمن 1391) را می‌توان مهم‌ترین خبر صنعت هوانوردی ایران در سال‌های اخیر دانست. موضوعی که به خودی خود از گام بلند صنعت هوانوردی ایران برای شکستن مرزهای پیشین خود خبر می‌دهد. اگرچه هنوز اطلاعات چندانی از طرح مفهومی این هواپیما منتشر نشده اما بر اساس شکل ظاهری آن می‌توان حدث هایی زد.
هواپیمایی که امروز پس از روزها انتظار با نام قاهر 313 رونمایی شد، جنگنده نسبتا ریزنقشی است تک موتوره، بدون دم افقی و دارای کاناردهای (پیش‌بال‌های) بزرگ که کمی جلوتر از بال نسبتا کوچک جنگنده، جای گرفته‌اند. بال هواپیما در وضعیتی تقریبا هم تراز با کاناراد در دو سوم عقب بدنه جای گرفته و شاید مهم‌ترین چیزی که در نخستین نگاه نظر هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند، شکستگی قسمت جلویی بال از نقطه‌ای حدودا موازی با لبه کانارادهاست. استفاده از این پیکره‌بندی بال در عرف طراحی در مقابل فدا کردن قسمتی از نیروی برای هواپیما به ثبات جانبی آن کمک می‌کند. البته این موضوع تعداد جایگاه جنگ‌افزارهای خارجی را نیز محدود می‌کند.

برای
نیم‌رخ هواپیما به وضوح شبیه هیچ هواپیمای پنهان‌کار آشنایی که قبلاً دیده‌ایم نیست؛ با این حال طرح کلی آن از بعضی جهات یادآور پیکره‌بندی طرح مفهومی ایکس 36 شرکت مک‌دانل داگلاس است که در اواخر دهه 1990/1370 برای آزمایش پرواز بدون استفاده از سطوح متحرک زیاد مورد آزمایش قرار گرفته بود. این موضوع در طرح قاهر 313 نیز مشهود است.

هواپیما سطوح متحرک زیادی ندارد. بجز سطوح متحرک منفرد بال‌ها، کاناراد ثابت هواپیما نیز سطوح متحرک خاص خود را دارد. این هواپیما برخلاف طرح ایکس36 به دو دم عمودی بزرگ اما باریک مجهز است که با زاویه حدودی 30 درجه (کمتر یا بیشتر) نسبت به خط عمودی روی بدنه جای گرفته‌اند. هواپیما به وضوح نیم رخی باریک دارد که تلاش شده خصوصیات پنهان‌کاری در آن رعایت شود. طرح شکستگی‌های زاویه‌دار روی بدنه و دماغه نشانگر همین موضوع هستند که البته در عین حال در چند مورد می‌توان سوالاتی را نیز مطرح کرد.
سطح زیرین هواپیما کاملا مسطح است و با توجه به محدودیت زوایای تصاویر در مورد وضعیت محفظه‌های جنگ‌افزار هم هنوز نمی‌توان صحبتی کرد. هواپیما احتمالا طولی حدود 14 متر دارد و فاصله دو سر بال آن نیز 8 متر یا کمتر است.
همان‌طور که اشاره شد، این هواپیما تک موتوره است و ورودی‌های هوای کوچک موتور را نیز می‌توان در دو سوی کابین خلبان پیدا کرد با این حال هنوز اطلاعات خاصی در مورد موتور انتخابی برای جنگنده منتشر نشده است.
در حال حاضر هر نوع تحلیل عمیق‌تر نیازمند زمان و همچنین انتشار اطلاعات بیشتری است که امیدواریم در روزهای اینده شاهد آن باشیم.